لوله بخاری

زمانی که هوا رو به سردی می گذارد و فصل های پاییز و زمستان از راه می رسد؛ نیاز به گرم کردن محیط داخلی در مکان های مختلف، به خوبی احساس می شود. از این رو استفاده از انواع مختلف وسایل گرم کننده مانند بخاری گازی و تجهیزات متعلقه مانند لوله بخاری و … ناگزیر می باشد. باید به این نکته بسیار مهم نیز توجه داشت که نصب بخاری آن هم در نمونه های گازی، نیاز به نصب دودکش دارد. و اگر جانمایی لوله بخاری به خوبی و با دقت کافی صورت نگیرد، می تواند زیان های مرگباری را به همراه داشته باشد.

خطراتی مانند انفجار ساختمان ها، فروپاشی بنا ها، گاز گرفتگی در خواب، مسمومیت با گاز و … می تواند جان و مال افراد را تهدید نماید. بنابراین لازم است تا جهت نصب درست دودکش و سایر متعلقات بخاری ها از یک نیروی نصاب ماهر و متخصص در این زمینه کمک گرفته شود. و یا می توانیم خودمان اطلاعاتی را راجع به طریقه نصب لوله بخاری و تمامی نکات ایمنی مربوط به آن، کسب نماییم. به این ترتیب می توانیم مانع از بروز بسیاری از مشکلات و اتفاقاتی شویم که جان و مال انسان ها را به خطر می اندازند.

لوله بخاری چیست؟

لوله بخاری جهت انتقال هوا و دود ناشی از عملکرد بخاری و هدایت آن به سمت فضایی خارج از فضای ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد.

عملکرد لوله بخاری ( Stove Duct ) دقیقا مانند عملکرد هود می باشد و هر دو به یک روش هوا را به سمت بیرون هدایت می نمایند. اما نوع و جنسی که جهت این کار استفاده می گردد بسیار مهم است که در مقابل عوامل مختلف مقاوم باشد و همین موجب می گردد تا کارایی آن بالا برود و دیرتر فرسوده و خراب بشود و در نتیجه طول عمر آن بسیار بالا می رود و کمتر نیاز به نگهداری و تعمیر پیدا می کند و این امر یکی از برترین مزیت های آن به شمار می رود.

اما تفاوت مهمی که در انتقال هوای بخاری و هود آشپزخانه می باشد لزوم هوابندی لوله است. زیرا نشت هوای بخاری به داخل فضا می تواند خسارات جبران ناپذیری به جای بگذارد.

به طور کلی دو نوع محصول با نام لوله بخاری به فروش می رسند که عبارتند از لوله های بخاری سنتی که شامل لوله های آلومینیمی با درز طولی و اتصالاتی مانند زانو می شود. این لوله ها کاملا هوابند می باشند و در صورت رعایت نکات نصب لوله بخاری میتواند تا حد زیادی ایمن باشد. نوع دیگر این محصول لوله خرطومی آلومینیمی آکاردئونی می باشد که در این مطلب به معرفی آن پرداختیم با اینکه با نام لوله بخاری شناخته می شود اصلا برای این کاربرد پیشنهاد نمی شود. این محصول یک لوله ساخته شده از نوار های آلومینیمی می باشد که به دلیل نواری بودن آن هوابندی کامل برای انتقال دود حاصل از بخاری را ندارد و ممکن است برای کاربر خطراتی ایجاد کند. کاربر اصلی این محصول جهت هود های آشپزخانه خنگی و صنعتی می باشد.

این محصول در کنار انعطاف پذیری و استحکامی که دارد باعث می شود که به راحتی فرم بگیرد و نیازی به اتصالاتی همچون زانو ندارد.

اما در این مقاله به طور کلی وقتی از لوله بخاری صحبت می کنیم؛ صرفا منظور لوله ای که به بخاری های مختلف متصل می شوند، نیست. بلکه تمامی لوله های انتقال هوا به خارج مورد استفاده قرار می گیرند و به بخاری، پکیج، سیستم های رادیاتور و شوفاژ های خانگی و … متصل می شوند را در بر می گیرد. مانند لوله بخاری فنری ، فلزی، نسوز و …. که در ادامه به بررسی هر کدام می پردازیم.

وظیفه اصلی این کانال هوا هدایت و انتقال هوا در کانال کشی مناسب، به سمت محیط خارجی می باشد. که بیشتر مصارف خانگی دارد و برای محیط های کوچک مانند منازل مسکونی و یا مکان های ادارای، مغازه ها و … مورد استفاده قار می گیرد.

از نمونه های مختلف کانال ها می توان جهت این کار و به عنوان لوله بخاری استفاده نمود. انواع لوله خرطومی هوا مانند کانال های فلکسیبل ساده و یا کانال فلکسیبل عایق دار با عایق الاستومری و عایق پشم شیشه، انواع کانال های فلزی گرد و چهارگوش و … همگی می توانند به عنوان لوله بخاری به کار گرفته شوند.

اما نکته قابل توجه در اینجا آن است که انتخاب نوع لوله می بایست متناسب با شرایط پروژه، دستگاهی که قرار است لوله به آن متصل شود، متراژ فضا، تعداد پنجره ها، دریچه های هوا و … انجام پذیرد. تنها در اینصورت است که می توان یک انتخاب درست و بهینه داشت که نتیجه و عملکرد عالی ای را نتیجه می دهد.

ابعاد لوله بخاری

مقدار استانداردی که برای لوله آلومینیمی بخاری در نظر گرفته می شود به این صورت است که برای آن با قطر 2.5 سانتیمتر طول آن باید حدودا برابر 45 سانت باشد و اگر بیشتر از 45 سانت باشد باید ارتفاع کل دودکش و یا قطر آن را افزایش داد

جهت ساخت کلاهک یا رابط لوله بخاری باید از جنس استاندارد استفاده نمود، منظور از جنس استاندارد ورق گالوانیزه با ضخامت 0.6 می باشد و ورق حلبی و ورق سیاه به هیچ وجه مناسب این کار نمی باشند.

فاصله کلاهک لوله بخاری با دریچه هواکش ساختمان و یا دریچه کولر حداقل باید 3 متر باشد و در غیر این صورت مطابق مقررات ملی ساختمان باید تا حداقل یک متر بالاتر از سطح کولر امتداد پیدا کند. در بخاری های دیواری ارتفاع آن از محل نصب باید حداقل 120 سانتیمتر باشد.در نهایت باید ارتفاع بخش های عمودی آن و یا بخش خروجی آن حداقل باید 3 برابر قسمت های افقی آن باشد و همچنین ارتفاع عمودی لوله هود هم نباید کمتر از یک متر باشد.

اگر لوله آلومینیمی بخاری در داکت نصب گردد، حتما باید فضای بالای آن خالی و آزاد باشد و همچنین نباید راهی به فضای داخلی ساختمان داشته باشد. این داکتی که لوله بخاری داخل آن قرار گرفته باید توسط دیواری به ضخامت 10 سانت از دیوار داخلی جدا گردد.

و لوله بخاری که داخل داکت قرار می گیرد باید به کمک بست داخل داکت محکم قرار بگیرد و با عایق حرارتی پوشیده شود. اندازه استاندارد آن در سیستم های گرمایشی مختلف متفاوت می باشد برای مثال در شوفاژ از قطر 20 سانت شروع و کم کم افزایش می یابد.

استفاده از لوله های پیش ساخته از جنس فلز و سیمان جهت استفاده به عنوان لوله بخاری پیشنهاد نمی شود چون دارای لبه های صاف می باشند و مناسب این کار نیستند همچنین لوله های آجری چون منافذ باز بسیاری دارند نیز برای این کارمناسب نیستند.

در خانه ها و آپارتمان هایی که خیلی نزدیک به هم قرار دارند، قرار گرفتن آن بین این ساختمان ها باعث آزاد شدن گاز مونواکسید کربن می گردد و چون خانه ها به درستی عایق بندی نمی گردند این گازهای سمی از طریق منافذ وارد فضاها می گردند به همین دلیل اهمیت عایق بندی دو چندان می گردد. بنابراین به عایق بندی لوله بخاری بسیار باید اهمیت داد و این کار را به درستی انجام داد.

شیب لوله بخاری افقی در ساختمان ها باید رو به بالا قرار بگیرد و اگر برای این کار از زانوی 90 درجه استفاده گردد باید توجه نمود که ارتفاع بخش عمودی افزایش یابد.

نصب لوله بخاری

همانطور که در ابتدا نیز به آن اشاره شد؛ توجه به نکات ایمنی در هنگام نصب لوله بخاری بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد.

نکاتی مهمی شامل عدم برگشت هوا از داخل لوله، ارتفاع دقیق لوله از کف اتاق، علت سرد شدن لوله بخاری و همچنین راهکار هایی جهت جلوگیری از سرد شدن آن و … که همگی از جمله مسائل و موارد مهمی هستند که ادامه به آن می پردازیم.

بخاری گازی به عنوان یک وسیله گرمایشی در فصل سرما مورد استفاده قرار می گیرد که با گاز مایع و یا گاز طبیعی کار می کند. این وسیله با به اصطلاح سوزاندن گاز می تواند موجب ایجاد شعله شود که محیط اطراف خود را گرم و به وسیله جریان های همرفت هوایی و جابجایی هوای گرم و سرد، کل هوای محیط را گرم می نماید. به این ترتیب دمایی محیط افزایش می یابد.

از آنجایی که سوختن شعله و افزایش دما و همچنین جابجایی هوا در یک محیط نیاز به عمل تهویه هوا دارد؛ پس کمی بایست یک سیستمی جهت انتقال هوای نامناسب به خارج برای بخاری ها در نظر گرفته شود.

بهترین حالت و مناسب ترین گزینه برای این کار، استفاده از دودکش و یا همان لوله آلومینیمی بخاری برای بخاری های خانگی و یا همچنین صنعتی می باشد.

البته لازم به ذکر است که امروزه نسل جدید از بخاری های بدون لوله را در بازار می بینیم که ادعا می شود هیچ گونه نیازی به نصب لوله ندارند. با قبول این ادعا می توان اینگونه بیان داشت که برای استفاد از این بخاری های گازی نیز، بهتر است تا یک راهی برای خروج هوا در محیط در نظر گرفته شود تا عمل انتقال و جابجایی هوا به منظور تهویه هوای محیط به خوبی و درستی صورت پذیرد.

به طور کلی نصب درست لوله بخاری با توجه به نکات فنی و ایمنی، یکی از مهم ترین فاکتور هایی است که می بایست در نصب بخاری ها به آن توجه نمود. سوختن گاز و تولید شعله در بخاری های گازی، منجر به تولید کربن مونو اکسید یا همان گاز CO می گردد. این ترکیب یک گاز بی رنگ، بی بو و بسیار کشنده است. علت خطرناک بودن این گاز در مقایسه با سایر گازهای شیمیایی و سمی آن است که وجود این گاز در محیط به راحتی قابل تشخیص نمی باشد. از این رو اگر به دلیل نصب نامناسب لوله ، میزان این گاز در محیط افزایش یابد، می تواند مسمومیت و یا حتی مرگ در اثر گاز گرفتگی را در پی داشته باشد.

در هنگام نصب هم باید محل اتصال آن و دودکش به خوبی بررسی گردد تا نسبت به آب بندی و ثبات آن مطمئن باشیم.

جنس لوله بخاری هم باید به گونه ای انتخاب شود تا در مقابل حرارت به خوبی مقاومت نشان دهد و آسیب نبیند به همین دلیل است که استفاده از ورق گالوانیزه بهترین انتخاب می باشد. در بدنه آن هم هیچ منفذی نباید وجود داشته باشد تا از نشت و دودها و گازهای سمی کاملا جلوگیری شود. بنابراین استفاده از لوله های پلاستیکی و آکاردئونی برای این کار مناسب نمی باشند.

اگر در فضایی از لوله بخاری توکار استفاده شد باید سطح آن حداقل یک متر از کف پشت بام بالا تر باشد و از دیوارهای بغلی هم یک متر فاصله داشته باشد و همچنین این نوع از لوله ها نیاز به کلاهک H نیز دارند.

قطعات و اتصالات آن همگی باید در یک محور روی همدیگر قرار بگیرند و یک راست تا پشت بام پیش بروند و هیچ گونه ارتباطی با فضای بیرون نداشته باشند. محل متصل شدن این قطعه ها به یکدیگر نیز باید دودبند شوند.

بهترین و با کیفیت ترین لوله بخاری از لحاظ فنی لوله بخاری آلومینیمی ای است که در مقابل حرارت، ضربه، شرایط جوی و… از خود مقاومت نشان داده و فرسوده نگردد. بنابراین باید از متریالی استفاده نمود تا سبب افزایش کارایی لوله و در نهایت افزایش طول عمر آن گردد تا به خوبی و بدون هیچ مشکلی عملیات انتقال هوا که عموما دوده می باشد انجام پذیرد.

قیمت لوله بخاری

قیمت این محصول نیز مانند قیمت لوله بخاری فلزی در سایر نمونه ها و مدل ها، وابسته به سایز و قطر دهانه آن می باشد. به عنوان مثال لوله سایز 10 در مقایسه با نمونه هایی با قطر دهانه کمتر، قیمت بیشتری را دارا می باشد.

از سوی دیگر می توان اینگونه بیان داشت که علاوه بر جنس و سایز لوله، موارد دیگری نیز قیمت لوله بخاری را تحت تاثیر قرار می دهند. طرح و رنگ لوله های بخاری فلزی، اتصالات و مواردی در زمینه نصب آن ها، همگی از جمله فاکتور هایی به شمار می روند که می تواند قیمت این محصول را دستخوش تغییر نماید و موجب افزایش و یا در برخی موارد نیز موجب کاهش قیمت آن گردد.

به عنوان مثال در برخی از کارگاه ها و تولیدی های صنعتی انواع خاصی از لوله های بخاری تولید می شود که دارای طرح ها ی خاصی می باشد. این موضوع می تواند قیمت تولید و ساخت محصول را افزایش دهد. به همین دلیل است که لوله بخاری طرح دار از نمونه های ساده آن، قیمت بیشتری را به خود اختصاص می دهد. و این اختلاف قیمت بستگی به طرح و مدلی دارد که در ساخت لوله بخاری از آن استفاده می شود. هر چقدر طرح پیچیده تری انتخاب شود، حق الزحمه تولید لوله بخاری افزایش می یابد و در نهایت قیمت نهایی محصول بیشتر می شود.

علاوه بر طرح بندی، لوله های بخاری در رنگ های مختلفی نیز تولید می گردد. به عنوان مثال لوله بخاری سفید رنگ که در بسیاری از مکان ها جهت تطبیق با دکوراسیون داخلی مورد استفاده قرار می گیرد. رنگ آمیزی لوله بخاری آلومینیومی با استفاده از نوعی رنگ کوره ای تحت عنوان رنگ پودری الکترواستاتیک، صورت می پذیرد.

اغلب این کار بنا به درخواست مشتری و مقتضیات پروژه، به صورت سفارشی انجام می گیرد. که این مورد نیز موجب افزایش قیمت محصول نهایی می گردد. به عبارت دیگر لوله بخاری ساده از لوله رنگ آمیزی شده، ارزان تر می باشد.

بنابراین در هنگام خرید لوله بخاری و همچنین تجهیزات جانبی برای نصب آن مانند تبدیل لوله و یا زانویی لوله و دریچه های خروج هوا از لوله مانند دریچه گرد و دریچه چهارگوش و …، می بایست علاوه بر جنس و سایز که مهم ترین فاکتور به شمار می رود؛ به موارد دیگری از جمله طرح و رنگ و … نیز توجه نمود.

برخی از نکات فنی و ایمنی در رابطه با نصب صحیح لوله بخاری در بخاری های گازی عبارت است از :

1. ارتفاع لوله بخاری از کف اتاق می بایست تا 1 متر باشد. ارتفاع بیش تر از 1 متر به صورت عمودی موجب می گردد تا گاز های سمی تولید شده توسط بخاری، در محیط پخش شود.
2. هر وسیله گازسوز در فضای مورد نظر می بایست به دودکش جداگانه ای متصل باشد. نصب کلاهک بر سر دودکش نیز می تواند به کاهش خطرات احتمالی کمک کند.
3. لازم است تا هرچند وقت یک بار از باز بودن مسیر لوله اطمینان حاصل شود تا از ورود اشیا، پرندگان و .. به داخل لوله ممانعت به عمل آید. با نصب یک کلاهک به شکل اچ بر روی دودکش در پشت بام می توان علاوه بر جلوگیری از ورود شی و یا پرنده به داخل لوله بخاری از جریانات هوا که باعث اختراق گاز می ود نیز، ممانعت به عمل آورد.
4. قطر لوله می بایست هم اندازه قطر خروجی وسیله گازی مورد نظر باشد.
5. لازم است تا جهت تهویه هوا مسیری را برای خروج هوا و جابجایی هوا در محیط در نظر گرفت.
6. اتصال لوله به دیوار می بایست بدون هیچ گونه درزی انجام پذیرد.
7. بهتر است تا از وسیله های گازسوز، اتصالات و لوله با کیفیت و دارای نشان استاندارد استفاده گردد.
8. بهتر است تا از بخاری های گازی جهت گرم کردن محیط های کوچک و با رطوبت بالا مانند حمام استفاده نشود. زیرا حتی اگر از لوله بخاری مناسبی هم استفاده گردد، سوخت گاز در این موارد ناقص انجام می پذیرد.
9. رنگ شعله های بخاری های گازی می بایست به رنگ آبی باشد. شعله هایی به رنگ زرد و نارنجی می تواند دلیل بر وجود ایراد در نصب لوله باشد.
10. جنس لوله بخاری می بایست در برابر حرارت مقاوم باشد و در محل درز ها هیچ گونه نشتی نداشته باشد.
11. تا حد امکان می بایست لوله را به صورت عمودی و با استفاده از بست به دیوار متصل نمود. لوله هایی که به صورت افقی و یا در زیر سقف جانمایی می شوند؛ از ایمنی بالایی برخوردار نیستند.
12. لوله های بخاری می بایست دارای لبه های نری و مادگی در محل درزها باشد تا نصب در این نقاط به خوبی صورت بگیرد.
13. در صورت امکان استفاده از سیستم های مرکزی شوفاژ می تواند باعث کاهش مصرف انرژی گردد.
14. با توجه به بالا بودن حرارت هوای داخل لوله، می بایست از جانمایی آن در کنار پنجره های شیشه ای، مجاورت پرده ها و … ممانعت به عمل آید.
15. به منظور بررسی نصب صحیح آن می توان پس از روشن کردن وسیله گازسوز، به لوله دست بزنیم و اگر لوله داغ نبود؛ به بررسی وضعیت نصب لوله پرداخت. زیرا این موضوع می تواند بسیار خطرناک و مشکل ساز باشد. همچنین در صورت نیاز می توان از یک نیروی متخصص ماهر کمک گرفت.

همچنین می توانید از لوله بخاری ابزارخان ( Abzarkhan Stove Pipe )، استفاده نمایید. زیرا در هنگام سفارش می توانید ضمن خرید حضوری از خدمات خرید اینترنتی و خرید آنلاین با ارائه لیست قیمت رقابتی استفاده نمایید.