
کانال ها از جمله اجزاء ضروری و مهم سیستم تأسیسات یک بنا بوده که با گسترش تکنولوژی و ورود مصالح جدید و متنوع به عرصه ساختمان و تأسیسات ساختمانی، شاهد گسترش دامنه کاربرد آن ها هستیم. کانال ها و از جمله کانال فلکسیبل یا کانال فلکسی که با نام Flexible Air Duct نیز شناخته می شود، به دلیل خواص متفاوت و خاص خود مانند منعطف بودن و خاصیت کشسانی خود در اکثر موارد برای عبور هوا، پودر و ذرات معلق و مشابه آن به کار می رود.
کانال فلکسی یا کانال فلکسیبل یک کانال بسیار کاربردی و پر مصرف در زمینه سیستم های تهویه مطبوع و تولید گرما و سرما می باشد. کانال فلکسیبل یا کانال فلکسی (Flexible Duct)دارای انواع گوناگونی بوده که هریک از این انواع و اشکال متفاوت همراه با ویژگی های خاصی می باشند که آن ها را جهت استفاده در شرایط گوناگون آماده می سازد. لوله فلکسیبل هوا را می توان در تنوع بسیار بالایی از نظر شکل ظاهری، ساختار، ویژگی های تعبیه شده، سایز دهانه، متراژ، جنس و متریال و … تولید و اجرا نمود.
این نوع کانال منعطف، کانال فلکسیبل یا همان کانال فلکسی کاملا حالت پذیر است و به هر شکل و حالتی که نیاز باشد در می آید بنابراین دست اجرا کننده پروژه بسیار باز است تا این کانال فلکسی را به هر حالتی که نیاز باشد در بیاورد . در هر حالت و شرایطی متناسب با شرایط پروژه آن را تنظیم نماید.
کانال فلکسی یکی از بهترین و پر کاربرد ترین انواع کانال های تهویه مطبوع است و علت آن هم برتری هایی است که نسبت به سایر کانال های انتقال هوا دارا می باشد. این مزیت ها در واقع ویژگی های خاصی است که نه تنها سایر کانال های هوا دارا نمی باشند بلکه کانال فلکسیبل به علت نداشتن این ویژگی ها، مشکلات و درد سر هایی را پدید می آورند. ولی این امر در حالی است که کانال فلکسی با ویژگی های مثبتی که دارد موجب سهولت در امر کانال کشی شده و مشکلات سایر کانال ها را بر طرف نموده است بنابراین تبدیل به محبوب ترین کانال هوا شده و امروزه در بسیاری از پروژه هایی که در آن ها نیاز است تا هوای سرد و یا گرم تولید گردد و یا هوای مطبوع و تصفیه شده به فضا منتقل گردد استفاده از کانال فلکسی بسیار توصیه می گردد.
کانال فلکسیبل چگونه تولید میگردد؟
کانال فلکسیبل به شیوه های گوناگونی نیز تولید می گردد اما ساختار آن به گونه ای است که به طور کلی از مواد سبک و قابل دسترسی تولید می گردد و در نتیجه کانال فلکسی با سرعت بسیار بالا و در مدت زمان بسیار کوتاهی تولید می گردد. در نتیجه می توان به سرعت این نوع از کانال خرطومی شکل را تولید و اجرا نمود. همچنین به دلیل استفاده از مواد سبک در طراحی و ساخت کانال فلکسی جا به جایی و انتقال آن به محل پروژه عمل بسیار ساده ای می باشد و این امر هم به افزایش سرعت اجرای کانال کشی این کانال انتقال هوا می افزاید.
انواع کانال فلکسیبل چیست؟
این نوع کانال هوا عموما از جنس پی وی سی شفاف و کدر، آلومینیومی یا فویلی، برزنتی و… و یا همراه با عایق های پلی استر، پلی اتیلن، پشم سنگ، پشم شیشه، الاستومری و… تولید می گردد. هر یک از این انواع کانال فلکسیبل، با جنس ها و عایق های متفاوت دارای ویژگی های منحصر به فرد و خاصی می باشند که کانال هوارسان انعطاف پذیر را جهت استفاده در شرایط خاصی آماده می سازد و وجود عایق ها از کانال فلکسی در برابر بسیاری از عوامل طبیعی و غیر طبیعی محافظت می نماید ئ همین امر باعث می شود تا کانال فلکسیبل در مدت زمان طولانی تری اما همراه با کیفیت بالای فعالیت و کارایی و بازدهی بسیار بالا به فعالیت خود ادامه داده و دچار هیچ گونه مشکل، آسیب و یا ایرادی نگردد.
و همچنین در صنایع چوبی و دیگر صنایع برای انتقال آلاینده ها نیز در طیف وسیعی کانال فلکسی به کار گرفته می شود. لازم به توضیح است کانال فلکسیبل یک جزء لاینفک در انتقال آلاینده های صنعتی مانند آلودگی های شیمیایی و حرارتی و گرد و غبار تولید شده در کارگاه های سنگ و چوب می باشد.

کانال فلکسیبل یا همان کانال فلکسی در دسته بندی های مختلفی تولید و به بازار ارایه می شود که می توان دو دسته بندی کلی برای آن درنظر گرفت : کانال فلکسیبل ساده و کانال فلکسیبل عایق دار . این دسته بندی ها به زیر مجموعه های مختلفی تقسیم می شود که در ادامه به شرح و توصیف مشخصات فنی آن ها می پردازیم :

کانال فلکسیبل ساده آلومینیومی یا فویلی
این نوع کانال فلکسی در قسمت بیرونی از یک لایه آلومینیومی و در قسمت میانی از پلی اتیلن لمینیت شده با آلومینیوم و مفتول استیل که به سبب مقاومت کششی بالا و ایجاد یک سطح صاف وصیقلی در درون کانال، از کاسته شدن فشار در شرایط احتمالی ممانعت کرده و همچنین شرایط بهداشتی بودن این سطح را نیز فراهم می کند. لازم به توضیح است که این نوع کانال ضد تعریق می باشد و به این خاطر هیچ گونه رطوبتی را به خود جذب نکرده که سبب بهداشتی(Hygienic Flexible Air Duct) یا آنتی باکتریال بودن آن می شود و لذا به جهت کاربرد کانال فلکسی در امکان درمانی مانند اتاق های تمیز، آزمایشگاه ها و بیمارستان ها بسیار مناسب می باشد و همچنین در انواع آنتی باکتریال، رنگی و متالایز در بازار موجود می باشد. از موارد کاربرد کانال فلکسیبل فویلی می توان به کاربرد در مکانیزم تهویه در گرمایش و سرمایش آن و همینطور خطوط انتقال گاز، جریان برگشت هوا مانند انتقال هوای سرویس های بهداشتی و هودها و موارد متعدد دیگری را نام برد. دامنه تحمل دمایی این نوع کانال فلکسیبل از 30- تا 150+ درجه سانتیگراد می باشد.
کانال فلکسیبل ساده پلیمری
این کانال فلکسیبل به دو دسته کمبی و شفاف پلیمری تقسیم می شود:
کانال فلکسیبل ساده با روکش پلیمری یا کمبی(Combi)همانطور که از نام این کانال فلکسی پیداست، محصول کانال فلکسیبل کمبی از یک لایه آلومینیوم و یک لایه پلیمری بر روی آن تشکیل شده است که محدوده تحمل دمایی از 30- تا 150+ درجه سانتیگراد را دارا می باشد.

کاربری های این کانال فلکسی مانند دیگر انواع خود در حالت کلی در سیستم تهویه مطبوع به منظور انتقال جریان هوا، برگشت جریان و انشعابات آن و در حالت کلی در کلیه مناطقی می باشد که در معرض دید و دسترسی مستقیم بوده و امکان آسیب به آن ها با درنظر گرفتن نوع کار وفعالیتی که در آن می شود وجود دارد.
کانال فلکسیبل ساده شفاف
دلیل شفاف بودن کانال فلکسیبل شفاف به این خاطر می باشد که این کانال فلکسی از یک رشته فیلم پلیمری و یک مفتول فلزی که در مابین نوارهای پلیمری جای می گیرد می باشد و به همین سبب به عنوان اتصالی بسیار منعطف برای انتقال جریان هوا و ذرات بوده که شرایط استفاده از آن را در محیط های صنعتی مانند کارخانجات و کارگاه های سنگ و چوب و نساجی و همچنین آزمایشگاه ها و اتاقهای تمیز بیمارستانی فراهم می کند.
کانال فلکسیبل ساده برزنتی
این تیپ کانال ها محدوده تحمل دمایی از 20- تا 80+ درجه سانتیگراد را داشته که موجب ایجاد مقاومت زیادی در برابر تنش های فیزیکی و همچنین خوردگی با اسید می شود و به این سبب از این کانال فلکسیبل برزنتی در سیستم تهویه و تخلیه جریان هوا و گاز در فضاهای سخت مثل کارگاه ها و کارخانجات صنعتی بهره می برند. علاوه بر این از این کانال فلکسی می توان در صنایع ماشین سازی، هوایی و خنک کردن دستگاه های بخصوص بهره برد.
کانال فلکسیبل عایق دار
محصول کانال فلکسی عایق دار مناسبترین گزینه جانشینی برای کانال های گالوانیزه و سنتی به منظور انتقال جریان هوا، تهویه و دستگاه های داکت اسپیلت و اگزاست فن ها می باشد. این کانال بر اساس نوع و جنس عایق به کار رفته در ساخت آن به چهار دسته زیر تقسیم می شود که در ذیل به مشخصات فنی آن ها اشاره شده است.
- کانال فلکسیبل با عایق پشم شیشه
- کانال فلکسیبل با عایق پلی استر
- کانال فلکسیبل با عایق پلی اتیلن
- کانال فلکسیبل با عایق الاستومری
- کانال فلکسیبل با عایق پشم
قدیمی ترین نوع این کانال فلکسی در میان سه نوع دیگر که در اینجا به آن ها اشاره شد، کانال فلکسیبل با عایق پشم شیشه می باشد که به دلیل جذب رطوبت و به تبع آن رشد و نمو عوامل بیماری زا در آن مانند قارچ ها و باکتری ها به هیچ وجه بهداشتی یا آنتی باکتریال به حساب نیامده و این امر یکی از بزرگترین معایب آن به شمار می رود و همچنین این محصول به دلیل پشم شیشه موجود در آن حساسیت زا بوده که در دراز مدت مشکلات تنفسی را نیز ایجاد می کند. لایه های تشکیل دهنده کانال فلکسیبل با عایق پشم شیشه یک لایه آلومینیوم در داخل، یک لایه پشم شیشه در وسط و یک روکش آلومینیومی در قسمت جلد یا روکش کار می باشند و در نهایت سبب تحمل محدوده دمایی از 30- تا 25+ درجه سانتیگراد در کانال فلکسیبل با عایق پشم شیشه می شوند.

کانال فلکسیبل با عایق پلی استر
این نوع کانال فلکسی یکی از جدیدترین این گونه محصولات به شمار می رود که به دلیل اینکه در اثر عبور سرد و رطوبت ایجاد شده به دلیل عبور این جریان هیچ گونه رطوبتی را به خود جذب نمی کند و امکان رشد قارچ و باکتری و سایر این گونه عوامل را به این دلیل درخود ندارد، طیف وسیعی از کاربری ها را شامل می شود که بر مزایای آن می افزاید. مصالح مورد استفاده در ساخت این محصول آلومینیوم می باشد که عایق پلی استر در آن لمینیت شده و منجر به دارا بودن محدوده تحمل دمایی از 30- تا 80+ درجه سانتیگراد می شود.
کانال فلکسیبل با عایق پلی اتیلن
این محصول از بسیاری جهات مشابهت های بسیاری با کانال فلکسیبل با عایق الاستومری دارد که در ادامه به آن می پردازیم. این فرآورده به دلیل دارا نبودن کندانس و تعرق و همچنین بازدارندگی شعله که از جمله مزایای آن می باشد و بر دیگر خواص این کانال فلکسی مانند قابلیت ارتجاعی، فشرده شدن و خم شدگی نیز می افزاید و بسیار مناسب فضاهایی با فشار متوسط می باشد. این محصول دامنه تحمل دمایی از 30- تا 150+ درجه سانتیگراد را دارا بوده و همچنین مانند نمونه قبلی به دلیل عدم جذب رطوبت بهداشتی محسوب شده و قالبیت کاربرد در اماکن درمانی و بیمارستانی را نیز دارد.

این کانال نیز در بسیاری موارد مشابه کانال فلکسیبل با عایق پلی اتیلن و پلی استر می باشد و علاوه بر آن فاقد آزبست و فرمالدهید می باشد که از این نظر یک محصول همساز با طبیعت به شمار می رود. از جمله مزایای این کانال فلکسی می توان به آنتی باکتریال بودن و ضد آتش بودن آن اشاره کرد که دامنه کاربرد آن را بیشتر می گستراند. این محصول نیز از یک لایه آلومینیومی در جدار اصلی و یک لایه عایق الاستومری به عنوان عایق بر روی آن تشکیل شده است. دامنه تحمل دمایی این محصول نیز از 30- تا 15+ درجه سانتیگراد می باشد. در ضمن این محصول به دلیل عدم جذب رطویت مناسب مناطق شرجی و دارای رطوبت بالا نیز می باشد.
هزینه های استفاده از کانال فلکسی
هزینه هایی که به تولید کانال فلکسی اختصاص می یابد شامل هزینه هایی است که بسیار بالا نمی باشد و می توان با صرف هزینه های بسیار مناسب و نسبتا پایین یک پروژه هوارسانی را به کمک کانال فلکسی به سرانجام رسانید و در عین حال از کیفیت و کارایی بسیار بالای آن لذت برد.
اتصالات کانال فلکسیبل چه قطعاتی هستند؟
یک کانال فلکسی در یک سیستم هوارسانی نیازمند استفاده از قطعات و محصولاتی است که به سیستم و کانال فلکسی کمک می نماید تا به درستی و با کیفیت به فعالیت خود ادامه دهند. این قطعات شامل ساپورت ها، دریچه ها و دمپر ها، رابط ها، بست ها و… می باشند که هریک با توجه به نیاز و درخور پروژه با ویژگی های مورد نیاز و در سایز های مورد نیاز تولید می گردند و موجب تسریع و بهبود عملکرد سیستم می گردند.
کانال کشی کانال های فلکسیبل چگونه است؟
شرایط آب و هوایی، شرایط جوی، شرایط محیطی و… هریک عواملی هستند که در نوع کانال کشی این نوع از کانال های هوا نقش به سزایی را ایفا می نمایند و بهتر است پیش از انتخاب بهترین نوع کانال فلکسی تمامی جوانب کاملا بررسی گردد و شرایط محیطی و جوی محل پروژه نیز به دقت بررسی گردد چراکه هر عامل چه بسا بسیار کوچک باشد و کمترین تاثیر را بر جای بگذارد باید مورد اهمیت و توجه قرار بگیرد.
مزایای کانال فلکسیبل
کانال فلکسی بسیاری از مشکلات و ایرادات کانال های گالوانیزه را هم بر طرف نموده است و در واقع جایگزین بسیار مناسبی برای این نوع از کانال های هوا می باشد. به همین دلیل است که امروزه کمتر از این کانال های گالوانیزه استفاده می گردد و در عوض استفاده از کانال فلکسیبل بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
از دیگر مزایای این کانال فلکسی در برابر دیگر محصولات مانند کانال گالوانیزه در عایق بودن آن و کاهش صدای انتقالی از آن مانند دمنده سیستم های تهویه می باشد. از دیگر مزایای این کانال امکان عبور آن از فضاهایی است که دیگر انواع کانال ها این قابلیت را دارا نمی باشند. علاوه بر تمامی مزایا و نکات ذکر شده، می توان گفت که این محصول کمترین قیمت را دربین محصولات مشابه داشته که سبب گشته است این محصول پرکاربردترین نوع کانال مصرفی برای سیستم های داکت اسپیلت در آمریکا و استرالیا باشد.
قیمت کانال فلکسیبل
قیمت کانال فلکسیبل در تقابل با سایر کانال ها و داکت ها به جهت انتقال هوا و ذرات و دیگر موارد، بسیار اقتصادی بوده که البته این عامل منتج از عواملی از جمله جنس مواد و متریال به کار رفته در ساخت کانال فلکسی می باشد که با توجه به تنوع و گستردگی این محصولات در تولید این کانال، قیمت کانال فلکسی نیز متفاوت می باشد. این محدوده قیمت در این کانال فلکسی از مصالح خاص و متفاوت تا کاربری های خاص و متفاوت، بسیار متنوع می باشد. از جمله این موارد می توان به امکان استفاده این کانال در مراکز تجاری، درمانی، مسکونی، اقامتی، صنعتی، فرهنگی، کشاورزی و ترانزیت برشمرد. لازم به توضیح است که به منظور دریافت لیست قیمت کانال فلکسی به روز و نحوه فروش آن می بایست با نمایندگی فروش این محصولات که در طیف وسیعی در سطح کشور گسترده هستند تماس برقرار کرد تا کلیه مشخصات فنی و … را بتوان به دست آورد.